Uitgangspunten en achtergrondinformatie
Op 3 december 2019 heeft de gemeenteraad de ontwikkelrichting voor het centrum van Zuidlaren vastgesteld, met als onderdeel daarvan het voorterrein van de voormalige Prins Bernardhoeve (PBH). Deze ontwikkelrichting staat in grote lijn nog steeds overeind.
Het doel is een toekomstgerichte ontwikkeling die past bij het karakter en de rijke historie van het dorp. Dat karakter en die rijke historie wordt bepaald door het groen en de structuur van de brinken, de monumentale panden en het beschermd dorpsgezicht, de mix van functies zoals winkels en horeca, en de activiteiten in het dorp. Inwoners omschrijven dat als dorps, gezellig, groen en karakteristiek.
De gemeente wil vanuit de unieke identiteit van Zuidlaren een passende ontwikkeling in gang zetten. Niet enkel voor de supermarkten of het PBH-terrein, maar voor het hele centrum. Want algemene ontwikkelingen zoals online shoppen, concentratie van winkels, nieuwe winkelconcepten en opvolgingsproblematiek zullen binnen afzienbare tijd ook in het centrum van Zuidlaren gaan zorgen voor veranderingen en mogelijke leegstand. Het is dan ook een gezamenlijke uitdaging van de gemeente en Zuidlaarders zelf om dat voor te blijven en de kwaliteit en aantrekkelijkheid van het centrum te versterken.
Om tot een realistische visie te komen waarin zoveel mogelijk ideeën, kansen, zorgen en belangen worden meegewogen is in 2019 een intensief participatietraject met inwoners, eigenaren, ondernemers, deskundigen en belangenbehartigers doorlopen.
Toekomstgericht ontwikkelen met behoud van uniek karakter
Het college van B&W kiest voor een concentratie van winkels, vers- en speciaalzaken, supermarkten, horeca, sociale functies en activiteiten in het centrum. Dat centrumgebied omvat de Stationsweg vanaf de huidige AH-locatie, De Millystraat vanaf de Dorpskerk en de Brink O-Z. Want in een kleiner centrumgebied kan de kwaliteit en de aantrekkelijkheid beter worden gewaarborgd. Verder is het door de korte onderlinge afstanden aannemelijk dat bezoekers nog meer dan nu het geval is meerdere winkels bezoeken, het zogenoemde combinatiebezoek.
De gemeente is hierbij afhankelijk van eigenaren en ondernemers. B&W wil hen verleiden om naar het centrumgebied te verplaatsen. Zij willen daar een actieve rol in nemen, door bijvoorbeeld een subsidie in de vorm van een verplaatsingsfonds of door soepel om te gaan met het wijzigen van de bestemming van achtergebleven panden. Na vaststelling van de ontwikkelrichting worden deze stimuleringsmaatregelen verder uitgewerkt.
Herinrichting openbare ruimte
Mensen komen niet alleen voor de winkels naar het centrum van Zuidlaren. Ze komen er bijvoorbeeld ook als toerist, als recreant, als sporter of als forens. In alle gevallen vinden B&W de beleving van het centrum belangrijk. En dat is niet alleen de ruimtelijke inrichting, maar heeft ook een sociale component.
Het college van B&W wil daarom een concreet herinrichtingsplan voor de openbare ruimte in het centrum van Zuidlaren opstellen. Centraal hierin staan beleven, verblijven, bewegen en ontmoeten. Het beleven van de bomen en de brinken, het verblijven in een aansprekend gebied, beweging door aantrekkelijke routes door het centrum en het stimuleren van ontmoeting.
De kop van de Grote Brink wordt in dit inrichtingsplan het centrale punt in het centrum. Het verbindende element tussen de Stationsweg, De Millystraat en Brink O-Z.
Aanblik karakteristieke panden verbeteren
Ook de karakteristieke panden en de aankleding daarvan zijn van grote invloed op de beleving van de bezoekers van het centrum. Uit het participatietraject komt als aanbeveling naar voren om het aanzien van de gevels in het centrum te verbeteren. B&W stellen daarom voor om een subsidieregeling uit te werken die ondernemers stimuleert om hun gevels op te knappen, te vernieuwen en verduurzamen.
Herontwikkeling PBH-terrein met commercieel-, maatschappelijk- en woonprogramma
De voorzijde van het PBH-terrein ligt dicht tegen de Grote Brink en de rest van het centrum. De relatief grote hoeveelheid ruimte biedt mogelijkheden voor ontwikkelingen als supermarkt(en), aangevuld met een programma in zorg, cultuur, woningbouw en verder. De keuze over het precieze programma op het PBH en de consequenties voor het functioneren van de rest van het winkelgebied waren een zorgvuldige afweging. In het geamendeerde raadsbesluit van december 2021 draagt de raad het college op om verder te gaan met de ontwikkelrichting van het voorterrein van het PBH en daarbij uit te gaan van invulling met maximaal 2 supermarkten. Het resultaat van de uitwerking van de ontwikkelmogelijkheden is een stedenbouwkundig plan met het programma zoals de raad dit heeft geformuleerd. Op 31 oktober 2023 heeft de raad ingestemd met het stedenbouwkundige plan. Op dit moment wordt er gewerkt aan een omgevingsplan (voorheen een bestemmingsplan). Voor de verbetering van het verblijfsklimaat in het centrum (Sationsweg-Millystraat-Grote Brink OZ) wordt gewerkt aan een herinrichtingsplan. Naar verwachting worden er begin 2025 verbeteringsmaatregelen uitgevoerd.
Besluitvorming
Op de pagina 'Downloads' op deze website vindt u alle stukken, onderzoeken, college- en raadsvoorstellen die ten grondslag liggen aan de besluitvorming over de centrumontwikkeling in Zuidlaren. Ook kunt u hier de raadsvergaderingen over dit onderwerp terugkijken. op de pagina 'Nieuws - de laatste stand van zaken' op deze website wordt u op de hoogte gehouden over de uitvoering van de plannen in Zuidlaren.